Cơm hến - món ăn đậm chất Huế

Bùi Nhật Lệ

Travel Expert28/02/2021

Đặt vé máy bay đi Huế khám phá hương hồn vùng đất cố đô qua món cơm hến. Món ăn giản dị, thơm thơm ngọt ngọt lại cay vị ớt nồng, ấm áp như tấm lòng người miền Trung

Nôi dung

1. Cơm hến – hương vị cố đô
2. Cách làm cơm hến
3. Cơm hến Huế ở đâu ngon ?

1. Cơm hến – hương vị cố đô

Cơm hến đặc biệt vì nó là “cốt hồn Huế”. Không phổ biến bằng bún bò Huế, hương vị cũng chẳng được biến tấu để phù hợp với nhiều vùng miền, cơm hến như một thứ tinh hoa của riêng mảnh đất này bởi khi không còn ở Huế, không được chế biến đúng kiểu Huế thì món ăn cũng mắt hẳn đi hương vị vốn có của mình. Cơm hến là của Huế, làm mất cái hồn đó để chiều những khẩu vị không phải của Huế thì sao còn là cơm hến nữa.

Bát cơm hến thơm ngon đậm đà đất cố đô

Nghe chắc đủ khiến nhiều người tò mò, thứ đặc sản đậm vị Huế kia là món ăn cầu kỳ đến nhường nào? Xin thưa: cơm hến là cơm nguội thừa để qua đêm và hến xào, chan nước luộc hến, có vậy thôi. Ấy thế nhưng chớ vội coi thường. Để làm ra thứ hồn cốt cố đô nức tiếng xa gần đó, khâu chuẩn bị cũng cầu kỳ tỉ mẩn như những món ăn cùng đình nơi đây. Từ hến, đến ớt tương, ớt dầm, mắm ruốc … cùng cả chục vị nữa đều phải được chuẩn bị chu đáo thì mới làm nên một bát cơm hến đúng vị xứ mộng mơ.

2. Cách làm cơm hến

Hến ngon nhất phải bắt ở khúc sông Hương chảy qua cồn Hến. Những con hến cực phẩm nơi này ngon đến nỗi được xếp vào hàng thực phẩm tiến cung cho vua chúa thời xưa. Người dân cào hến từ lúc chạng vạng, rồi chuyển đến các quán ăn nhà hàng. Kế đến đem ngâm hến vào nước vo gạo cho nhả sạch đất cát, đem luộc, đãi hến để lấy thịt và nước dùng.

Một bát cơm hến đủ làm no bụng

Hến xong rồi, giờ tới cơm. Cơm để làm món phải là cơm nguội để qua đêm, các hạt cơm rời nhau ra, không dính, nguyên liệu đặc biệt này là từ tính cách cần kiệm của người dân Huế, không bỏ phí hạt ngọc thực nào mà ra. Ấy thế nhưng hạt cơm nguội, chan cùng canh hến nóng bỏng lại hợp vô cùng, không vữa không nat, hòa hợp lạ thường.

Giờ thì bắc chảo thật nóng, cho hến vào xào cùng với miến gạo, măng khô, thịt ba chỉ, rồi khi vừa chín là nhấc ra luôn lỡ hến bị dai. Nước luộc hến cho vào nồi đun nóng, đập vài miếng gừng và gia giảm chút gia vị cho vừa miệng. Ấy thế nhưng nào đã xong, ớt tương, ớt dầm nước mắm, mắm ruốc, bánh tráng bóp vụn, muối rang, lạc chao dầu, vừng rang, bì heo chiên giòn, tóp mỡ… thế mới là tạm đủ vị.

Nguyên liệu tạo ra món cơm hến

Mà đấy, còn thiếu rau sống. Không rau sống thì món này mất ngon, vì vị chát, chua, tê, hăng, mát của thân chuối, bắp chuối, dọc mùng, rau thơm, dứa và khế sẽ làm cho hương vị của bát cơm hến thêm nồng nàn.

Xưa lúc trải mâm mời khách, chủ nhà đem mười mấy thứ nguyên liệu cả hến cả rau đó đem xếp vào những đĩa sành nhỏ (người Huế gọi là vịm) riêng biệt. Nay thì bớt cầu kỳ hơn, các mệ bán cơm hến lấy một cái bát cỡ vừa xới cơm nguội vào rồi xúc hến xào đổ lên gần kín cơm, lần lượt dùng tay xếp các thứ khác như bánh tráng, bì heo, lạc giã, vừng rang, tóp mỡ lên trên và rưới một thìa mắm ruốc. Tiếp tục là lớp rau gồm hoa chuối, dọc mùng, dứa, khế và rau thơm, ớt xào. Bát nước hến đục màu nước gạo ngọt lừ thì để kế bên, bốc hơi nghi ngút, thơm lừng hút hồn thực khách.

Cần thêm chút rau thơm phía trên cho món ăn thêm bắt mắt

Giờ thì cưỡng lại cái ham muốn bản thân làm gì, làm khổ cái dạ dày đang kêu gào làm chi? Chan nước dùng xâm xấp, trộn đều tô cơm, nếm thử một thìa đủ các vị các hương để thấy bằng hết những chua cay mặn ngọt của món ăn hồn cốt nơi này, để mường tượng ra một bức tranh Huế bình dị, chân chất mà tinh tế độc đáo khôn cùng. Ăn một miếng: cay xé lưỡi, húp một miếng: ngọt tỉnh người. Tìm đâu ra thứ quà nào đặc trưng cho xứ mộng mơ hơn bát cơm hến bình dị thân thương?

Xem thêm: Top 16 món đặc sản mua về làm quà xứ Huế

3. Cơm hến Huế ở đâu ngon ?

Đặt vé máy bay đi Huế, chớ bỏ quên món ăn dân dã mà đầy tự hào của nơi này. Ghé Huế, bạn có thể tìm những quán bình dân để ngồi thưởng thức món ăn này, vừa rẻ vừa ngon. Ngon nhất thì nhớ qua cồn Hến, thăm đường Hàn Mặc Tử, thôn Vĩ Dạ, bạt ngàn quán để các bạn chọn lựa.

Cơm hến Hoa Đông