Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội

Để đến được Văn Miếu Quốc Tử Giám du khách có thể lựa chọn một trong các cách như sau:

• Di chuyển bằng xe bus: Với cách này du khách có thể bắt các xe bus tuyến 32, 41, 23, 38, 02 và xuống tại điểm dừng gần Văn Miếu nhất rồi đi bộ tới Văn Miếu

• Lựa chọn dịch vụ xe buýt 2 tầng: Đây là dịch vụ tham quan du lịch thủ đô mới xuất hiện vài năm gần đây. Dịch vụ này không chỉ giúp bạn tham quan Văn Miếu mà còn đưa bạn đi tham quan tất cả các địa điểm, di tích nổi tiếng khác của Hà Nội rất chuyên nghiệp và tiện lợi

• Sử dụng các tour du lịch nội thành bằng xe đạp: Đây là dịch vụ của các công ty lữ hành cung cấp nhằm mang tới trải nghiệm đặc biệt thú vị cho du khách khi tham quan Hà Nội bằng xe đạp

• Taxi, xe ôm: Ở Hà Nội, xe ôm và taxi rất sẵn nên du khách rất dễ dàng để gọi xe tới Văn Miếu Quốc Tử Giám để tham quan khám phá

• Di chuyển bằng phương tiện cá nhân: Nếu di chuyển bằng phương tiện cá nhân du khách có thể tra cứu bản đồ hoặc hỏi người dân để lựa chọn tuyến đường di chuyển phù hợp nhất tránh đi vào đường một chiều

Văn Miếu Quốc Tử Giám mở cửa tất cả các ngày trong tuần kể cả ngày nghỉ cuối tuần hay lễ tết. Giờ mở cửa là 7h30 vào mùa đông, 8h vào các mùa khác còn giờ đóng cửa là 18h.

Giá vé tham quan Văn Miếu là 30 nghìn đồng/người/lượt vào thăm. Nếu thuộc một trong các đối tượng sau giá vé sẽ được miễn phí hoặc giảm giá 50%:

• Miễn phí vé đối với trẻ em dưới 15 tuổi và người khuyết tật đặc biệt nặng

• Giảm 50% giá vé đối với người vùng sâu vùng xa, dân tộc thiểu số, người già trên 60 tuổi, người khuyết tật nặng, người có công với đất nước

Được khởi công xây dựng từ tháng 8 năm 1070 dưới thời vua Lý Thánh Tông, Văn Miếu ngoài chức năng thờ các bậc thánh nhân của Đạo Nho còn là một trường học hoàng gia đầu tiên – nơi dạy dỗ các Hoàng thái tử. Học trò đầu tiên của trường học hoàng gia này là Thái tử Lý Càn Đức tức vua Lý Nhân Tông. Năm 1076, chính người học trò đầu tiên này sau khi lên ngôi đã cho lập trường dạy học ở bên cạnh Văn Miếu. Trường chỉ dành riêng cho con của các bậc vua quan quyền quý nên được đặt tên là Quốc Tử Giám.

Năm 1253 dưới thời vua Trần Thái Tông, trường Quốc Tử Giám được đổi tên thành Quốc học viện. Vào thời này trường học được mở rộng và thu nhận cả con cái của thường dân tới học chỉ cần có sức học vượt trội xuất sắc. Thời vua Trần Minh Tông (1300 - 1357), Chu Văn An được mời giữ chức Quốc tử giám tư nghiệp tương đương với chức hiệu trưởng ngày nay. Ông có nhiệm vụ quản lý mọi hoạt động của Quốc Tử Giám và trực tiếp dạy học cho Thái tử Trần Vượng.

Quần thể khu di tích Văn Miếu là một khu đất hình chữ nhật rộng lớn có diện tích 54,331m2 mang đậm kiến trúc xây dựng thời đầu nhà Nguyễn. Khuôn viên Văn Miếu được bao bọc bởi 4 bức tường gạch vồ kiên cố.

Văn Miếu được thiết kế theo bố cục Nho giáo đăng đối từng lớp, từng khu theo trục Bắc Nam. Từ phía cổng lớn đi vào là tứ cột trụ và hai bia Hạ mã hai bên. Đi vào phía trong các khu vực Nội Tự được ngăn cách bởi hồ nước, sân đình rộng hay lối đi với khoảng không rộng 2 bên. Trước khi vào mỗi khu bạn sẽ bước qua hệ thống cửa bao gồm một cửa chính và hai cửa phụ hai bên. Tất cả các cửa cổng ra vào các khu Nội Tự, miếu, điện thờ, nhà Thái Học đều được thiết kế mái nóc với đôi rồng chầu mặt nguyệt mang đậm phong cách kiến trúc phương Đông cổ xưa.

Nằm ngay phía trước cổng của Văn Miếu, hồ Văn hay còn gọi là hồ Giám hoặc hồ Minh Đường là điểm cần tham quan đầu tiên khi đến thăm Văn Miếu. Theo sử sách ghi chép lại hồ Văn là một công trình hồ rộng lớn, rộng tới 1 vạn chín trăm thước nằm trong tổng thể khu du tích Văn Miếu.

Giữa lòng hồ Văn là gò Kim Châu. Phán Thủy Đường được xây dựng trên gò Kim Châu. Phán Thủy Đường là nơi diễn ra các buổi bình văn chương của các nho sĩ kinh thành xưa.

Văn Miếu Môn là cổng tam quan phía ngoài của khu di tích. Gồm có 3 cửa với cửa được xây 2 tầng cao to. Tầng trên có ba chữ Văn Miếu Môn bằng chữ Hán cổ xưa. Nằm ở phía trước Văn Miếu môn là tứ trụ nghi môn ở giữa và hai tấm bia Hạ mã hai bên.

Tương truyền rằng xưa kể lại dù là khanh tướng hay công hầu khi đi qua Văn Miếu đều phải hạ võng, xuống xe ngựa đi bộ ít nhất từ tấm bia Hạ mã bên này sang tới tấm bia Hạ mã bên kia rồi mới lại đi tiếp. Như vậy đủ để hiểu Văn Miếu có vị trí tôn nghiêm trang trọng và có ý nghĩa lớn lao tới mức nào.

Đại Trung Môn là cổng thứ hai của Văn Miếu đi thẳng vào qua cổng chính Văn Miếu Môn. Đại Trung Môn gồm 3 gian được xây trên nền gạch cao và lợp ngói mũi hài theo phong cách mái đình thời xưa.

Trước và sau Đại Trung Môn là không gian rộng lớn đầy cây cỏ, hồ nước, những con đường nhỏ song song nối dài tạo nên cảm giác thâm nghiêm, thanh nhã, tĩnh mịch của chốn “văn vật sở đô”.

Khuê Văn Các là một lầu vuông tám mái cao gần 9 thước bao gồm 4 mái hạ và 4 mái thượng. Đây là công trình do Tổng trấn Nguyễn Văn Thành cho xây dựng vào những năm 1805 dưới triều nhà Nguyễn. Lầu gác được dựng trên một nền đất vuông mỗi bề rộng 6,8 mét.

Kiến trúc của Khuê Văn Các rất độc đáo dạng cổ lầu với tầng dưới là 4 trụ gạch vuông dài 1 mét là bệ đỡ cho tầng gác phía trên. Các trụ này đều được chạm trổ, điêu khắc hoa văn rất sắc sảo và tinh vi. Tầng trên của Khuê Văn Các là kiến trúc gỗ sơn son thiếp vàng với mái ngói đỏ chồng 2 lớp phía trên tạo thành công trình 8 mái rất đặc biệt. Bốn bên tường gác là các cửa sổ tròn được ví như mặt trời hoặc ngôi sao khuê tỏa sáng.

Giếng Thiên Quang được xây dựng dạng hình vuông với ý nghĩa tượng trưng cho mặt đất. Được đặt ngay sau Khuê Văn Các với các cửa tròn tượng trưng cho trời. Hai biểu tượng này mang hàm ý tất cả tinh hoa của đất trời đều được quy tụ tại trung tâm văn hóa giáo dục giữa chốn đế đô Thăng Long xưa.

Phía hai bên giếng Thiên Quang là 2 dãy bia đá lớn được gọi là bia tiến sĩ. Mỗi bia đá là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, được điêu khắc tinh xảo và mang ý nghĩa tâm linh to lớn. 82 bia tiến sĩ được dựng trên lưng của 82 con rùa bằng đá xanh ghi nhận và vinh danh 82 thủ khoa trong các khoa cử của các triều đại phong kiến Việt Nam ngày xưa.

Cũng như cửa Đại Trung Môn, cửa Đại Thành Môn cũng có 3 gian với một hàng cột ở giữa và hai hàng cột hiên trước sau. Bước qua cửa Đại Thành, du khách sẽ tới một sân rộng mênh mang lát gạch Bát Tràng dẫn tới khu vực chính giữa của di tích Quốc Tử Giám là khu điện thờ Đại Bái Đường.

Đại Bái Đường gồm 9 gian nhưng chỉ có 2 tường hồi 2 bên còn mặt trước và mặt sau để trống. Đây là nơi hành lễ trong những kỳ tế tự xuân thu thời xưa.Trong Đại Bái Đường chỉ có gian ở chính giữa là có án hương thờ còn lại các gian khác đều trống.

Đền Khải Thánh là công trình nằm sau cùng của khu di tích Quốc Tử Giám xưa kia. Đây là nơi thờ tụng cha mẹ Khổng Tử là Thúc Lương Ngột và Nhan Thị. Khu này thời trước là khu cư xá với 150 gian phòng dành cho giám sinh hay còn gọi là khu Thái học nơi rèn đúc nhân tài cho nhiều triều đại.

Tuy nhiên, đến năm 1946 trong một lần bắn phá đại bác của thực dân Pháp khu này đã bị phá hủy toàn bộ. Sau đó Đền Khải Thánh được cho xây dựng mới và được bảo tồn cho đến ngày nay.

Khi đi tham quan Văn Miếu du khách nên đặc biệt lưu ý những điểm sau:

• Mặc trang phục lịch sự, gọn gàng, sạch sẽ, trang nghiêm

• Tuyệt đối không đội nón, mũ hay hút thuốc hay mang các vật liệu dễ cháy nổ trong khuôn viên Văn Miếu

• Khi dâng lễ thắp hương chỉ thắp 1 nén hương đúng nơi quy định

• Đi nhẹ nói khẽ giữ gìn vệ sinh cảnh quan môi trường

• Không thực hiện các hoạt động mê tín dị đoan, lừa đảo, cờ bạc trong Văn Miếu

• Không xâm hại đến các hiện vật, không viết vẽ, đứng ngồi lên, không xoa đầu rùa, bia Tiến sĩ và các hiện vật trưng bày khác

Theo kinh nghiệm tham quan Văn Miếu Quốc Tử Giám, thời gian tham quan di tích này chỉ mất từ 1 đến 3 tiếng. Vì vậy du khách nên có một lịch trình tham quan thêm các điểm khác gần Văn Miếu như ga Hà Nội, chùa Quán Sứ, di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò hoặc Tháp Hà Nội…

Trên đây là những thông tin chi tiết về Văn Miếu - Quốc Tử Giám mà Justfly muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng qua những thông tin hữu ích trên, du khách có thể khám phá một cách trọn vẹn tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám.